De kracht van samen
28 september 2023

Noordoost-Brabant is de zesde economische regio van Nederland. Onze regio heeft bewezen veerkrachtig te zijn en zich aan te kunnen passen aan veranderende omstandigheden, met diversiteit, innovatie en sterke samenwerking als drijvende krachten achter het economisch succes. Jan Goijaarts, voorzitter van het regionale portefeuillehoudersoverleg economie, lid van het DB van RNOB en wethouder Economie, Financiën en Dienstverlening in Meierijstad, deelt zijn inzichten en ervaringen over die veerkracht en het belang van regionale samenwerking. 

delen

Een van de kenmerken die de regio Noordoost-Brabant onderscheidt, volgens Jan, is de diversiteit van de economie. "We hebben meerdere sterke sectoren. Dat betekent dat als het minder gaat in één sector, niet meteen de regio omvalt", legt hij uit. De agrifoodsector en de maakindustrie zijn twee sterke economische pijlers, en daar bovenop zijn er tal van familiebedrijven die niet alleen financieel daadkrachtig zijn, maar ook creatief en vernieuwend en ze weten van aanpakken. "Familiebedrijven hebben niet persé het doel om te groeien, maar wel om financieel gezond te blijven voor meerdere generaties. Als ze ergens tegenaan lopen, vinden ze vaak een oplossing in de directe omgeving. Dat is echt Brabants. We weten elkaar zowel in de regio als daarbuiten goed te vinden.” 

 

Platformfunctie & Overlegtafels

Dat bestuurders elkaar in regio Noordoost-Brabant makkelijk vinden, blijkt vooral tijdens crises. “Tijdens corona kwamen er wekelijks wijzigingen van het Rijk. Gemeenten kregen diverse vragen op zich afgevuurd. Doordat we met RNOB al een platformfunctie hadden gecreëerd met onze overlegtafels, konden portefeuillehouders tijdens deze crisis elkaar snel vinden en samen afstemmen. zodat Niet iedere gemeente hoefde het wiel zelf uit te vinden.” 

 

Dezelfde platformfunctie wordt ingezet bij het probleem rondom netcongestie. Grote bedrijven die hier willen vestigen of uitbreiden en stroom nodig hebben, kunnen niet uitbreiden in Brabant, omdat het energienet het niet aankan. Brabant zit op slot. “Dat heeft enorme impact op onze economische ontwikkeling”, vult Jan aan. “Zo’n crisis staat niet op onze regionale agenda, maar door onze overlegstructuur kunnen we toch snel schakelen.” Een ander voorbeeld van een overlegtafel is de RNOB Ondernemerstafel. Gemeenten gaan gezamenlijk met bedrijven in gesprek over onderwerpen die de ondernemers bezighouden. Het doel is kennis en ervaringen uitwisselen, zodat gemeenten en bedrijven elkaar beter weten te vinden bij specifieke ondernemersvraagstukken.

1 loket functie

Door samen op te trekken kunnen gemeenten ook gerichter investeringen doen. Het heeft geen zin om een bedrijventerrein te ontwikkelen als je weet dat bedrijven de komende vier jaar niet kunnen aansluiten op het energienet. “Als regio zitten we daarom ook met provincie en energiemaatschappijen om tafel.” 

Vanuit die regionale samenwerking is ook een ‘1 loket functie’ ontstaan om bedrijven naar de meest geschikte locatie te verwijzen om zich te vestigen. “Vroeger zouden gemeenten met elkaar concurreren om bedrijven binnen te halen. Nu bekijken we vanuit het loket welke locatie in de regio het meest geschikt is.” Noordoost-Brabant heeft hierin een unieke vorm van samenwerking gevonden die efficiëntie bevordert en wildgroei van bedrijven en verwildering van landschap voorkomt.

Noordoost-Brabant is de zesde economische regio met meerdere sterke sectoren: agrifood, hightech, farma en logistiek.

Afspraken over internationale werknemers 

Een ander voorbeeld waarin we de krachten bundelen om efficiënter tot oplossingen voor lokale overheden te komen, is het Regio Deal project ‘Voorzieningen voor internationale werknemers’. In dit project werken we aan goede voorzieningen, zodat deze groep fijn kan wonen, werken en leven in onze regio. “Onze regio telt ongeveer 20.000 internationale medewerkers en het is essentieel om hen fatsoenlijke huisvesting te bieden. Deze mensen zijn van groot belang voor de economie van de regio. Over 10 jaar komen we in Nederland zo’n 1 miljoen mensen tekort op de arbeidsmarkt, dat is het verschil tussen uitstromende ouderen en instromende jongeren. Om de economie in stand te houden zijn mensen uit andere landen nodig.”

 

In maart 2023 is het project afgerond. Met als resultaat een handelingsperspectief ‘Huisvesting, integratie en participatie van internationale werknemers in de regio Noordoost-Brabant’. Hierin zijn kwaliteitsnormen, beschreven waar gemeenten zich aan moeten houden bij het ontwikkelen van huisvestingsbeleid voor internationale werknemers. Bijvoorbeeld op gebied van leefruimte, privacy en ontspanningsmogelijkheden. Alle gemeenten hebben inmiddels hun beleid met behulp van dit regionale handelingsperspectief gemaakt. Dit is en blijft een lokale verantwoordelijkheid, maar hiermee proberen we regionaal eenduidigheid na te streven.”

Kansen voor de regio

De toekomst van de regio ziet er volgens Jan veelbelovend uit, met kansen voor verdere verduurzaming van bedrijventerreinen, samenwerking met Brainport op het gebied van technologieën zoals robotisering en digitalisering, en de ontwikkeling van een sterk startup-ecosysteem. Deze laatste twee initiatieven pakt RNOB samen met AgriFood Capital op. Jan benadrukt echter dat deze kansen alleen gerealiseerd kunnen worden door samen te werken. "RNOB is de vertegenwoordiger van de hele regio," zegt hij. "Als 11 gemeenten individueel de samenwerking met bijvoorbeeld Brainport gaan zoeken, komt daar 11 keer niets van terecht. Door de krachten te bundelen kom je verder. Dat is de kracht van samen." 

Over Jan Goijaarts

Jan Goijaarts is 64 jaar, getrouwd, heeft twee kinderen en vier kleinkinderen en is woonachtig in Veghel. Hij heeft een achtergrond als Logistiek Manager bij Mars Nederland B.V., waar hij de laatste 15 jaar verantwoordelijk was voor de export van Mars-repen in Europa. In 2010 maakte hij de overstap naar de lokale politiek. Hij was raadslid in Veghel tot 2014, waarna hij benoemd werd tot wethouder in de gemeente Veghel. Momenteel vervult hij de rol van Wethouder Economie, Financiën en Dienstverlening in Meierijstad en is hij lid van het Dagelijks Bestuur van RNOB. Hij is voorzitter van het portefeuillehoudersoverleg Economie en betrokken bij Regio Deal projecten Internationale medewerkers en Circulair Food Center.