Intensieve samenwerking met regio

RNOB (toen nog Regio Noordoost Brabant) was net opgezet voordat Marieke burgemeester werd in Bernheze. Het voelde voor haar als een gespreid bedje: “Ik viel met mijn neus in de boter. De moeilijke gesprekken, die bij het opzetten van een regionale samenwerking horen en waar we in Midden-Brabant ook mee bezig waren, waren al gevoerd. Ik hoefde alleen maar mijn handtekening te zetten onder het convenant.” Voor Marieke was die handtekening niet meer dan logisch. “We hebben zoveel vraagstukken die de gemeentegrenzen overstijgen, dat een intensieve samenwerking binnen de regio noodzakelijk is. Het biedt de beste voorwaarden voor een sterk Bernheze.”

Rekenkameronderzoek 

In 2019 liet gemeente Bernheze samen met Boxtel en Meierijstad een Rekenkameronderzoek doen naar RNOB en AgriFood Capital. Marieke: “De gemeenteraden misten vooral overzicht over wat AgriFood Capital en RNOB doen voor de regio en wie waar over gaat. Een Rekenkamer Commissie is er dan om onderzoek te doen en advies- en verbeterpunten te geven.” 

Het advies van de Rekenkamer Commissies luidde vooral om elkaar beter te informeren en te betrekken, zodat iedereen zijn rol binnen de regionale samenwerking beter kan pakken. Ook voor de gemeenteraden ligt hier een proactieve rol.

Lokale regiotafel

Marieke: “Samen met Boxtel en Meierijstad zijn we gaan kijken hoe we de gemeenteraden beter konden betrekken bij de regionale samenwerking. Bijvoorbeeld door met ons mee te denken over agendapunten die we tijdens de portefeuillehoudersoverleggen op de Regiodagen bespreken. We hebben daarom een lokale regiotafel opgezet waarin vijf raadsleden hebben plaatsgenomen. Zij lezen de voorstellen die op de Regiodagen worden besproken, geven hun reactie en stellen vragen. Soms nodigen ze een wethouder uit om een onderwerp in de raadsvergadering verder toe te lichten. Op deze manier gaat informatie heen en weer. Zo schakelen we voortdurende tussen colleges en raden. Dit noemen we drs P-en. We doen dit nu een jaar en gaan het na de zomer evalueren. De geluiden tot nu toe zijn positief.” 

Marieke: “We moeten samen met boeren, bedrijven, bewoners en andere gemeenten kijken hoe je met die vrijgekomen stallen en schuren omgaat. Zo hebben we een inspiratiebox ontwikkeld met voorbeeld oplossingen uit buurgemeenten en een voucherregeling voor eigenaren.” 

De gemeente Bernheze is ambtelijk trekker van het VAB-project binnen RNOB. Naast de transitie van de agrarische sector maakt Bernheze zich in de regionale samenwerking ook hard voor thema’s als wonen, recreatie & toerisme en duurzaamheid. In het kader van dit laatstgenoemde thema levert Bernheze onder andere de ambtelijke ondersteuning voor het portefeuillehoudersoverleg Duurzame Leefomgeving. 

Stuurgroep Regionale Energie Strategie (RES)

Sinds oktober 2020 is Marieke voorzitter van de stuurgroep van de Regionale Energie Strategie (RES) van de regio Noordoost-Brabant. Duurzaamheid speelt voor de burgemeester niet alleen een zakelijke, maar ook een persoonlijke hoofdrol: “Ik leef niet alleen voor mezelf, maar ook voor de generaties na mij. Ik wil de planeet goed achterlaten. Dat is een intrinsieke motivatie die ik altijd heb gehad. Als overheid kun je een geweldige bijdrage leveren aan zo’n groot thema. Het onderwerp is knetter ingewikkeld, maar enorm belangrijk voor onze toekomst.” 

RES 1.0

De RES-stuurgroep wordt gevormd door alle wethouders van de gemeenten in de regio Noordoost-Brabant, twee waterschappen, de gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant en netbeheerder Enexis. Gezamenlijk hebben zij de RES 1.0 opgesteld. 

Marieke: “We hebben vanuit het landelijk klimaatakkoord doorgerekend hoeveel duurzame energie we gaan opwekken en besparen in onze regio tot 2030. Ook wat die verdeling is per gemeente. In de RES 1.0 staat beschreven hoe we in de regio samenwerken aan de invulling van deze opgave. De gemeenten moeten het uiteindelijk gaan realiseren. Dit zijn zeer ingewikkelde discussies, want waar ga je zonne- of windmolenparken aanleggen? Hoe betrek je inwoners? En hoe ver reikt de capaciteit van het netwerk? Het is voorbehouden aan de gemeenteraden en wethouders om de inhoudelijke discussie te voeren."

Als voorzitter van de stuurgroep probeert Marieke Moorman vooral het gezamenlijke gesprek te organiseren en de verbindingen te leggen. "Want we staan allemaal voor dezelfde opgave", vervolgt ze. "We kunnen veel van elkaar leren, want er worden al verschillende initiatieven opgezet. Denk maar aan de Duurzame Polder tussen ’s-Hertogenbosch en Oss en het zonnepark Groespeel in het Land van Cuijk. Of het woningbouwproject Heem van Selis in Boxtel voor 500 energie neutrale woningen. Er zijn ook boeren die zonnepanelen op hun stallen laten leggen en huishoudens in de omgeving voorzien van elektriciteit met het restant van de opgewekte energie.” 

De RES 1.0 ligt momenteel voor ter bespreking en besluitvorming bij alle gemeenteraden in de regio, provincie en de Algemene Besturen van de waterschappen. Uiterlijk 1 juli 2021 zal deze worden aangeboden aan het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie. 

Blijf je uitspreken

Marieke is blij met de regionale samenwerking: “We zijn lekker bezig met elkaar. In het begin was het soms even zoeken, maar inmiddels hebben we een goede manier gevonden om elkaar te vinden en naar elkaar uit te spreken waar we staan en hoe we vervolgstappen kunnen zetten. De samenwerking heeft een enorme impuls gekregen door de Regio Deal. Tijdens dat proces hebben we samen goed nagedacht over wie we zijn en waar we voor gaan. Het mag soms best schuren. Zolang iedereen blijft uitspreken waar hij tegenaan loopt of last van heeft, komen we verder. En we moeten daarbij niet vergeten onze successen te vieren”, sluit de bevlogen burgemeester van Bernheze af.