Heb je vragen?

RNOB is de samenwerking van 10 gemeenten en 2 waterschappen in de regio Noordoost-Brabant gericht op de aanpak van gemeenschappelijke opgaven. Het gaat om complexe maatschappelijke thema’s die voor individuele gemeenten en waterschappen te groot en te complex zijn om alleen op te pakken.

Dat zijn de gemeenten Bernheze, Boekel, Boxtel, ’s-Hertogenbosch, Land van Cuijk, Maashorst, Meierijstad, Oss, Sint-Michielsgestel, Vught en de waterschappen Aa en Maas en De Dommel. Samen vormen ze de regio Noordoost-Brabant, het werkgebied van RNOB.

RNOB heeft een ‘lichte’ samenwerkingsvorm: het is geen grote organisatie maar de gemeenten en waterschappen dragen elk actief bij aan de samenwerking. Zowel in geld (1,44 euro per inwoner per jaar) als in menskracht (bestuurders en ambtenaren). Wie waarover gaat, hebben we vastgelegd in een convenant. Sinds 2025 is dit een convenant voor onbepaalde tijd. 

RNOB is geen juridische entiteit maar een vrijwillige samenwerking op basis van een convenant. In dit convenant zijn afspraken vastgelegd over de gemeenschappelijke opgaven (Samenwerkingsagenda), de manier van samenwerken (alles samen en/of in coalities), de bestuurlijke organisatie (rollen en taken van bestuurders) en de samenwerking met andere samenwerkingsverbanden. Sinds 2025 heeft RNOB een convenant voor onbepaalde tijd. De samenwerking is weliswaar vrijwillig maar niet vrijblijvend (!).

Voor gemeenten en waterschappen wordt het belang van regionale samenwerking steeds groter. Veel maatschappelijke opgaven – zoals klimaatadaptatie, energietransitie, woningbouw, bereikbaarheid en natuurherstel – houden niet op bij gemeentegrenzen. Deze opgaven vragen om een integrale, gezamenlijke aanpak. Door de schaal te vergroten, ontstaat ook de kracht om complexe vraagstukken effectief en toekomstbestendig aan te pakken.

Daarnaast wordt ‘de regio’ steeds vaker gezien als aanspreekpunt en partner door provincie, Rijk en Europa. Dat betekent dat lokale overheden juist in regionaal verband toegang krijgen tot de benodigde beleidsruimte, kennis en financiering. Daar profiteren de inwoners en ondernemers direct van, zoals bijvoorbeeld bij een Regio Deal. Zo draagt regionale samenwerking bij aan een leefbare, duurzame en economisch sterke regio.

De Samenwerkingsagenda beschrijft het gezamenlijke toekomstbeeld van de regio en de gemeenschappelijke opgaven waar de gemeenten en waterschappen samen aan werken. Omdat de regio en de wereld om ons heen continue in beweging zijn, wordt de Samenwerkingsagenda elke vier jaar herijkt: doen we nog steeds de juiste dingen? Dat gebeurt in het jaar na de gemeenteraadsverkiezingen.

Voor inwoners en ondernemers is RNOB geen bekende organisatie - en dat hoeft ook niet. De resultaten van de samenwerking worden zichtbaar via gemeenten en waterschappen in de vorm van faciliteiten en voorzieningen waar inwoners en/of ondernemers dagelijks mee te maken hebben. Door regionaal samen te werken, lukt het lokale overheden om hun ambities juist wél, beter of versneld te realiseren.

Voor inwoners betekent dit onder andere (meer) veilige en comfortabele (snel)fietspaden, meer groen en natuur, maatregelen tegen hitte in dorpen en steden, openbaar vervoer dat beter aansluit bij de veranderende behoeften of ondersteuning van bewonersinitiatieven om de wijk leefbaar te houden. 

Voor ondernemers betekent dit onder andere proef- en testlocaties om innovaties te testen, ondersteuningsprogramma’s voor startups, energiehubs op bedrijventerreinen om slimmer om te gaan met de beschikbare energie, subsidieregelingen voor mkb bedrijven of ondernemingsruimte in gebieden met complexe ruimtelijke opgaven.

Het bestuurlijk stelsel in Nederland (Huis van Thorbecke) kent drie formele bestuurslagen: Rijk, provincie en gemeente. De regio heeft daarin geen formele, grondwettelijk vastgelegde positie. Het is een bestuurlijke samenwerkingsvorm tussen gemeenten, waterschappen en/of provincies of maatschappelijke partners om grensoverschrijdende opgaven samen op te pakken. Denk aan thema’s als economie, mobiliteit, natuur, energie en arbeidsmarkt.

De regio is een functionele bestuurslaag tussen gemeente/waterschap en provincie. Ook al heeft de regio geen wettelijke status, in de praktijk is de regio wel een belangrijke gesprekspartner voor provincie, Rijk en Europa. Sterker nog: de regio is steeds vaker hét schaalniveau waarop middelen en beleid landen. Een goed voorbeeld hiervan is de Regio Deal.

De gemeenten dragen 1,56 euro per inwoner per jaar bij en de waterschappen 6,5% van de totale gemeentelijke bijdragen (2025). Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd.

In Noordoost-Brabant zijn verschillende samenwerkingsverbanden actief. Samen met AgriFood Capital en Noordoost Brabant Werkt werken we aan de brede welvaart en daarmee een goede toekomst van onze regio. Ofwel: ’t Goeie leven. Dat doen we elk vanuit onze eigen rol: 

• RNOB is de overheidssamenwerking in Noordoost-Brabant met focus op duurzame leefomgeving, vestigingsklimaat en bereikbaarheid.
  
  
• AgriFood Capital is de economische ontwikkelorganisatie van Noordoost-Brabant; een samenwerking van bedrijven, overheden, en kennisinstellingen gericht op innovatie en vernieuwend ondernemerschap. RNOB is vertegenwoordigd in het bestuur.
  
  
• Noordoost Brabant Werkt is het regionale arbeidsmarktsamenwerking met als doel een veerkrachtige arbeidsmarkt.

Door samen te werken, staan we sterker. Als gemeente, waterschap én regio. We kunnen daardoor bijvoorbeeld lobbyen bij de provincie, het rijk en Europa om onze ambities voor inwoners en ondernemers waar te maken.

De bijdrage van RNOB aan de opgaven gaat over leren van elkaar, uitwisselen, stimuleren, afstemmen van beleid, samen beleid maken en de manier waarop we daar samen uitvoering aan geven. In de praktijk onderscheiden we vier rollen voor RNOB:

• Platform: RNOB biedt een overlegtafel voor een thema of onderwerp.
• Verbinder: RNOB heeft een schakelfunctie, het verbindt partijen en probeert logische verbindingen te maken.
• Partner: RNOB is deelgenoot van een thema of project en draagt medeverantwoordelijkheid. Vaak is hierbij ook sprake van financiële betrokkenheid.
• Eigenaar/trekker: RNOB is eigenaar/trekker en verantwoordelijk voor een project. Hierbij is altijd sprake van financiële betrokkenheid.

In RNOB dragen gemeenten en waterschappen bij aan het realiseren en behouden van een prettige leef-, woon- en werkomgeving (brede welvaart) voor alle inwoners en ondernemers binnen de regio Noordoost-Brabant, nú en in toekomstig perspectief. RNOB biedt daar het platform voor. De opgaven hebben betrekking op duurzame bereikbaarheid, vestigingsklimaat voor bedrijven, vitale leefomgeving en behoud van talent. Deze zijn terug te vinden in de Samenwerkingsagenda. 

De gemeenteraden en algemene besturen van de waterschappen zijn de hoogste organen. Zij hebben een kaderstellende rol en besluiten over de inhoud van de samenwerkingsagenda en het bijbehorende geld. Daarnaast praten ze elk jaar mee over het jaarplan en de begroting. Het gesprek over de regionale samenwerking gaat hoofdzakelijk via het eigen college of dagelijks bestuur van het waterschap. Dat kan bijvoorbeeld in de reguliere raadsvergaderingen of in een lokale regiotafel.

De portefeuillehoudersoverleggen (poho’s) besluiten over de programma’s en projecten. De poho’s bestaan uit wethouders van de gemeenten en de leden van het dagelijks bestuur van de waterschappen. Voor én na besluitvorming schakelen de bestuurders hierover met hun eigen gemeenteraden en algemene besturen.

Het Bestuur bewaakt de strategie en kwaliteit van de samenwerking. In het Bestuur zitten de voorzitters van de poho’s en de voorzitter, vice-voorzitter en een derde lid van de Algemene Vergadering. Samen zijn zij verantwoordelijk voor de bestuurlijke structuur van de samenwerking.

De Algemene Vergadering, bestaande uit alle burgemeesters en water- en dijkgraven uit de regio, stelt de financiële en procesmatige kaders voor het samenwerkingsverband. Zij bewaken de voortgang van de samenwerkingsagenda en monitoren en evalueren de samenwerking. De Algemene Vergadering stelt de jaarplannen, begrotingen, jaarverslagen en jaarrekeningen vast. 

De secretarissen van de gemeenten en waterschappen zorgen er samen voor dat er voldoende mensen beschikbaar zijn voor de voorbereiding van de poho’s en voor de uitvoering van de regionale programma’s. Samen vormen zij het Secretarissenteam van RNOB. 

Het Regiobureau, onder leiding van de Regiomanager, is een klein bureau met programmaregisseurs die de samenwerking ondersteunen in de uitvoering van de programma’s, boekhouding en communicatie. Met de contactpersonen van de aangesloten gemeenten en waterschappen overlegt de Regiomanager over de voortgang van de samenwerking.

Gemeenteraden en algemene besturen waterschappen zijn de hoogste organen van RNOB. Zij hebben een kaderstellende rol en besluiten over de inhoud van de samenwerkingsagenda en het bijbehorende geld. Daarnaast praten ze elk jaar mee over het jaarplan en de begroting. Het gesprek over de regionale samenwerking gaat hoofdzakelijk via het eigen college of dagelijks bestuur van het waterschap. Dat kan bijvoorbeeld in de reguliere raadsvergaderingen of op een lokale regiotafel – mits aanwezig in de gemeente.

Via de Klankbordgroep raadsleden denken zij mee over een goede afstemming en verbinding tussen de regionale samenwerking en de gemeenten en waterschappen. Elke gemeenteraad en dagelijks bestuur van het waterschap vaardigt twee deelnemers af. De klankbordgroep komt twee keer per jaar bijeen.

Via de Verenigde Voorbereidende Bijeenkomst adviseren gemeenteraadsleden en leden van de algemene besturen waterschappen de Algemene Vergadering en het Bestuur over kaderstellende stukken – zoals de samenwerkingsagenda – en kwesties die zij van regionaal belang achten. De Verenigde Voorbereidende Bijeenkomst bestaat uit alle leden van de gemeenteraden en Algemene Besturen en burgercommissieleden van de deelnemers.  Deze bijeenkomst wordt minimaal één keer per vier jaar georganiseerd.

Alle burgemeesters, en water- en dijkgraven vormen tezamen de Algemene Vergadering. De Algemene Vergadering stelt de financiële en procesmatige kaders voor het samenwerkingsverband, bewaakt de voortgang van de samenwerkingsagenda en monitort en evalueert de samenwerking. De Algemene Vergadering stelt de jaarplannen, begrotingen, jaarverslagen en jaarrekeningen vast. 

De wethouders van de gemeenten en de leden van het dagelijks bestuur van de waterschappen nemen deel aan de regionale portefeuillehoudersoverleggen (poho’s). De poho’s besluiten over de programma’s en projecten. Dat gebeurt veelal tijdens de bestuurlijke Regiodagen van RNOB (4 x per jaar).

Een aantal wethouders, burgemeesters en dijk- en watergraven zit in het Bestuur van RNOB: het gaat om de voorzitters van de poho’s en de voorzitter, vice-voorzitter en een derde lid van de Algemene Vergadering. Het Bestuur bewaakt de strategie en kwaliteit van de samenwerking en is verantwoordelijk voor de bestuurlijke structuur van RNOB.

Ambtenaren van de gemeenten en waterschappen hebben uiteenlopende rollen. Zij bereiden de Regiodagen (4 x per jaar) inhoudelijk voor en ondersteunen en adviseren hun collegeleden bij het uitvoeren van hun regionale taken. Ook zijn ze actief in de uitvoering van de programma’s van RNOB. Dat kan vanuit hun eigen gemeente of waterschap maar ook bijvoorbeeld als programmaregisseur bij het Regiobureau; in deze rol vormen zij voor de uitvoering van de programma's een belangrijke schakel tussen de gemeenten en waterschappen en het Regiobureau.

Een Regio Deal is een 'deal' tussen het Rijk en een regio om samen te investeren in een betere toekomst voor de regio. De focus ligt op het versterken van de brede welvaart. Of, zoals wij hier zeggen: ’t Goeie leven. Met extra geld, kennis en inzet ontwikkelen Rijk en regio samen projecten die de regio veerkrachtiger maken en fijner om in te leven, wonen en werken.

In 2020 sloot het Rijk de eerste Regio Deal met de regio Noordoost-Brabant met een waarde van bijna 42 miljoen euro. Het Rijk bracht 10 miljoen euro in. Vele partijen uit onze regio legden daar samen met de provincie Noord-Brabant een kleine 32 miljoen euro bij. De regionale partners van deze deal waren RNOB (penvoerder), economische ontwikkelingsorganisatie AgriFood Capital, arbeidsmarktprogramma Noordoost Brabant Werkt en de provincie Noord-Brabant. 

In 2025 sloot het Rijk een tweede Regio Deal met onze regio: Regio Deal ’t Goeie leven. Deze keer gaat het om een totale investering van ruim 70 miljoen euro. Het Rijk draagt 25 miljoen euro bij; 45 miljoen euro is afkomstig van de regionale partners en vele andere partijen. Regio Deal 't Goeie leven loopt tot en met 31 december 2029.